Ruzie en rouw, hoe zit dat nou?

Van verlies of rouw denken we vaak dat mensen dichterbij elkaar worden gebracht. Ze vinden steun bij elkaar en troosten elkaar waar nodig. Hoewel dit de ideale situatie lijkt bij het verlies van een dierbare is de werkelijkheid vaak toch anders. Veel relaties worden op scherp gezet in moeilijke tijden en hierdoor ontstaan er ruzies. Maar hoe zit het dan met het verband tussen ruzie en rouw?

Een verlies zorgt ervoor dat het gevoel van zekerheid wegvalt. Je zou dit kunnen vergelijken met een emotionele aardbeving. Het schopt alles door de war en het zorgt ervoor dat je opnieuw moet beginnen. Je begint opnieuw met het vinden van jezelf en hoe je je verhoudt tot jezelf. Je moet in dit proces ook opnieuw kijken naar hoe je je verhoud naar de mensen om je heen. Dit kan zorgen voor conflicten met jezelf of met anderen.

Het verliezen van een dierbare en ruzies hebben als overeenkomst dat zij stress veroorzaken bij degenen die ermee worden geconfronteerd. Een normale hoeveelheid stress kan een mens wel aan, maar de hoeveelheid stress die iemand ervaart bij een verlies of ruzie zorgt ervoor dat ze in de zogenoemde fight- of flight reactie terechtkomen. Dit is een automatische reactie waarbij mensen vaak het verstand op nul hebben en zichzelf niet meer in de hand hebben. Je verschillende hersendelen kunnen letterlijk niet meer samenwerken.

Je kunt dus stellen dat mensen tijdens een rouwproces zoveel stress ervaren dat ze in de automatische fight of flight reactie schieten. Ze zijn op dit moment enorm prikkelbaar. Er ontstaat hierdoor vaak veel meer wrijving in een gezin dan je zou denken. De ene persoon wil er juist veel over praten terwijl de ander zich afsluit. Dit kan zorgen voor ruzies. Ook verschil in beleving zorgt er vaak voor dat er onbegrip is over het gedrag of de behoeften van de ander. Dit leidt wederom tot ruzie of het gevoel hebben dat mensen er alleen voor staan.

Een belangrijke koppeling tussen ruzies en verliezen is dat de een zich vaak verstopt achter de ander. Een ruzie kan een verlies verbergen. Door ruzie te gaan maken halen de mensen die verdrietig zijn andere emoties naar boven dan het verdriet. Dit hoeven ze als het ware voor eventjes niet te voelen en ze vervangen dit verdriet voor boosheid. Toch is het ook af en toe goed om zowel naar binnen als naar buiten gerichte emoties te ervaren. Om te leren omgaan met verlies zijn deze beide nodig. Boosheid die te hoog oploopt wordt door verdriet verkleind en verdriet dat te overweldigend is wordt gedempt door boosheid.

 Het laatste wat je wilt is ruzie tijdens een periode van verlies. Daarom hieronder een aantal handige tips die conflicten of ruzies wellicht kunnen voorkomen.

1. Erken elkaars verdriet. Door elkaars verdriet te erkennen voorkom je dat er een discussie ontstaat over wie er het hardst getroffen is door het overlijden. Een strijd over wie het meest lijdt zorgt er juist voor dat het rouwproces extra zwaar wordt.
2. Blijf met elkaar in gesprek. Onbegrip is de grootste aanleiding tot conflict. Door met elkaar in gesprek te blijven over ieders gevoelens zorgt dit ervoor dat je elkaar beter kunt begrijpen en conflicten worden verminderd.
3. Geef elkaar de ruimte om het op de eigen manier te doen. Iedereen gaat anders om met verlies en vaak willen we dingen benaderen vanuit onze eigen beleving. Probeer naar de ander te luisteren zonder te vergelijken maar de ander het gevoel te geven dat er ruimte is.
4. Zoek hulp. Mocht je er nu echt niet uitkomen met je gezin of lopen de gemoederen te hoog op? Zoek dan hulp van een coach of mediator die kan bemiddelen en wellicht meer inzichten kan geven over de verschillende vormen van rouw